Kroatie ten opzichte van Nederland: lui en zonder planning tegenover gierigheid?

En zo hadden we weer eens een groep heel erg vlijtige Nederlanders op bezoek in Kroatie. Een geweldig stel. We hadden ook een interessante discussie bij het kampvuur. Het begon met wat grappen van de kant van de Nederlanders. Kroaten hebben geen agenda, leven zonder plan en zonder tijdsbesef. Omdat ik door deze groep als Kroaat werd
aangesproken, voelde ik me ook aangesproken wat betreft deze “planning-loosheid”. Dat steekte me. “He jongens, jullie zijn hier net enkele dagen en op grond waarvan denk je dat iedereen er hier maar wat op los leeft zonder planning en zonder tijdsbesef?”. Tja, dat wisten ze eigenlijk niet goed.

Hoe dan ook, wij als Nederlanders (ja, ik ben ook nog steeds een Nederlander) houden van een strakke planning en volle agenda. We kunnen ons geen leven voorstellen zonder agenda. Heel vaak heb ik al aangegeven hoe onmogelijk het soms lijkt in Nederland om tijd te vinden voor ontmoeting en gesprek met mijn broers of beste vrienden. En nu komen die vol geplande en agenda verslaafde Nederlanders naar een streek wat een werkloosheid percentage kent van tot 80% en dan komt dat wel een beetje raar over ja. Tja, waarom zou je een agenda hebben als je daar toch niet iets in hoeft te zetten? Tijd zat. Maar toch ben ik het ook met deze Nederlanders eens: de cultuur en de algemene mentaliteit in Oost Europa is veel minder planmatig gericht. En dat geldt dan zeker voor een land als Bosnie meer nog dan voor Kroatie. Mensen kennen andere waarden. Een overvolle agende is veel minder een statussymbool in Bosnie dan in Nederland. Tijd voor je familie wordt daarentegen veel meer gewaardeerd dan in Nederland. In Nederland voel ik me wel eens bezwaard als ik midden op een
doordeweekse middag samen met mijn zoontje wat loop aan te rommelen met een voetbal op het plein. Dan voel ik “hen” al denken: weer zo’n bijstandstrekker die niets beters te doen heeft…. (even voor de goede orde: helaas, ik heb geen recht op een bijstandsuitkering)

Tijdens ons kampvuurgesprek in Kroatie (en waar in Nederland heb je nog plaats en tijd om eens lekker rond een kampvuur te gaan zitten bijpraten?) deed ikzelf nogal een interessante ontdekking. Mogelijk zijn Nederlanders werkelijk gierig en moeten we dat niet zoeken in termen van geld maar meer in termen van tijd. Gierig met tijd betekent natuurlijk een noodzaak om er een strakke agenda op na te houden. Een bezoek moet niet 15 minuten uitlopen. Dan start tenslotte de volgende afspraak en voor je het weet lopen al je afspraken van die dag niet meer in de pas met de eerder volgeschreven agenda. Maar, wie schreef er in de agenda? “Sorry hoor, maar deze week heb ik echt geen tijd (voor jou), mijn agenda zit vol.” Je zou bijna denken dat die agenda zelf aan het schrijven is. Nee, dat schrijven doen we echt zelf. Ik denk dat we bij het beoordelen van Oost Europese culturen als eerste onszelf moeten zien te beoordelen. Dat kan heel makkelijk: gewoon even in de agenda kijken en jezelf afvragen: wie ben ik dienstbaar bij het opschrijven van die afspraken? Heb ik die afspraken opgeschreven ter wille van anderen of terwille van mijzelf?

En dan nog een noot aan mijn medegelovigen. Wij hebben een
gemeenschappelijke geestelijke Vader. Zou toch mooi zijn als Hij de planning mocht regelen? Ben in ieder geval blij dat Hij altijd tijd voor ons heeft.